Sudan Limanı —

Yetkililer, ülkede 16 aydır devam eden savaştan kaçanların yoğun olarak yaşadığı bölgelere düşen yağmurlar nedeniyle son bir ayda en az 28 kişinin hayatını kaybettiği kolera salgınının üst üste ikinci kez baş gösterdiğini söyledi.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Ülke Direktörü Shible Sahbani, Port Sudan’da Reuters’a yaptığı açıklamada, mevcut dalganın başladığı 22 Temmuz’dan bu yana beş eyalette 658 kolera vakası kaydedildiğini söyledi.

Sahbani, ülkedeki sağlık altyapısının büyük bir kısmının çöktüğü veya yok olduğu ve personelin yerinden edilmesiyle birlikte vakaların yüzde 4,3’ünün ölümle sonuçlandığını, bunun diğer salgınlarla karşılaştırıldığında yüksek bir oran olduğunu söyledi.

Yaklaşık 200 bin kişinin hastalanma riskinin yüksek olduğunu söyledi.

Sudan’da ordu ile paramiliter Hızlı Destek Güçleri (RSF) arasındaki savaş, dünyanın en büyük insani krizlerinden birini yarattı ve Sudan içinde ve dışında 10 milyondan fazla insanın yerinden edilmesine neden oldu.

Ülkede aynı anda görülen dang humması ve kızamık gibi beş salgın hastalık yaşanıyor.

RSF, ordunun erişimi engellemesi ve RSF askerlerinin malzemeleri ve hastaneleri yağmalaması nedeniyle insanların yardımdan mahrum kaldığı Sudan’ın geniş kesimlerinde ilerledi. Darfur’un batı bölgesine yardım ulaştırma çabaları yağmurlar nedeniyle karmaşıklaştı.

Uluslararası uzmanlar, yağmurlardan dolayı sular altında kalan ve kolera hastalığına yakalanma riski yüksek olan Darfur’daki Zemzem kampında kıtlık yaşandığını tespit etti.

Sağlık Bakanı Haitham Mohamed Ibrahim, Ekim 2023 ile Mayıs 2024 arasındaki önceki kolera dalgasında yaklaşık 12 bin vaka ve 350’den fazla ölüm kaydedildiğini belirterek, savaştan önceki dokuz yılda büyük bir salgın yaşanmadığını söyledi.

Mevcut salgının odak noktası, 1,2 milyon yerinden edilmiş kişiye ev sahipliği yapan Kassala ve Gedaref eyaletleri.

Gedaref’te bir Reuters muhabiri böcekleri çeken su birikintilerini ve çöple karışan durgun yağmur suyu dolu büyük göletleri filme aldı. Yerel bir yetkili, hastalıkların büyük çoğunluğunun böceklerden, kötü su kalitesinden ve kanalizasyondan kaynaklandığını söyledi.

RSF’nin baskınlarından kaçan birçok kişi, normalden daha yoğun yağmurlar yağmaya devam ederken tuvaletlerin taştığı kalabalık, geçici yer değiştirme merkezlerine sığınıyor. Kolera, enfekte dışkılarla kirlenmiş yiyecek ve sudan bulaşır ve bu tür koşullarda gelişir.

Sahbani, büyük ölçüde RSF’nin kontrolünde olan Hartum ve Gezira gibi eyaletlerde de kolera vakaları görüldüğünü, Kordofan ve Darfur bölgelerindeki eyaletlerde ise salgınların görülmesinin muhtemel olduğunu söyledi.

“Zorluk, ihtiyaç duyduğumuz bölgelere malzeme ulaştırmak. Yağmurlu mevsim nedeniyle birçok yol şu anda kullanılamaz durumda, ancak güvenlik kısıtlamaları ve bürokratik kısıtlamalar da var,” dedi.

Cuma günü sanal bir brifingde gazetecilere yaptığı açıklamada, Uluslararası Aşı Dağıtımı Koordinasyon Grubu’nun (ICG) Sudan’a 455.000 doz kolera aşısı teslimatını onayladığını, bunun “bu korkunç krizin ortasında iyi bir haber” olduğunu söyledi.

İbrahim, ordu destekli hükümetin, RSF kontrolündeki bölgelere ve ordu kontrolündeki izole bölgelere aşı ve malzeme ulaştırmak için hava yoluyla yardım gönderme gibi “alışılmadık önlemler” kullandığını söyledi.

Her iki yetkili de Sudan’daki ihtiyacın yardım çabalarından çok daha fazla olduğunu, özellikle BM’nin Sudan’a yönelik insani yardım çağrısının yalnızca üçte birinin karşılandığını vurguladı.