Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi’nin ilk Türkiye ziyareti, 12 yıl aradan sonra Mısır’dan Türkiye’ye cumhurbaşkanlığı düzeyinde yapılacak ilk ziyaret olacak.

REKLAM

Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, ilk kez yapılan Türkiye-Mısır Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi toplantısı için Çarşamba günü Ankara’ya geliyor.

2013’te darbeyle iktidara gelen Sisi’nin ilk Türkiye ziyareti, Ankara-Kahire’deki askerlerdeki önemli dönüm noktalarından biri olarak görülüyor.

Aynı zamanda 12 yıl aradan sonra Mısır’dan Türkiye’ye cumhurbaşkanlığı düzeyinde yapılan ilk ziyaretin olması nedeniyle önem taşıması. Mısır’dan Cumhurbaşkanlığı düzeyinde Türkiye’ye son ziyareti, 2012 yılında dönemin Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi tarafından gerçekleştirilmişti.

Ana gündem maddeleri

Sisi, Beştepe’de resmi karşılama töreninin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la ikili görüşme gerçekleştirecek. Ardından iki lider, ortak basın açıklaması yapacak.

Görüşmenin ardından savunma, enerji, turizm, sağlık, eğitim ve kültür alanlarında yaklaşık 20 anlaşmanın imzalanması öngörülüyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 14 Şubat’ta gerçekleşen Kahire ziyaretinde, iki ülke arasında 10 milyar dolar düzeyindeki ticaret hacminin beş yıl içinde 15 milyar doğrudan çıkarılmasının hedeflendiği açıklandı.

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 5 Ağustos’ta gerçekleştirilen Mısır ziyaretinde ise Ankara’da yapılan toplantının üst düzey hazırlığının yapıldığını açıklamıştı.

Kahire’de Mısır Dışişleri Bakanı Bedr Abdulati ile yönetim ortak basın açıklamasında Fidan, iki ülke arasındaki ticari ve ekonomik iş birliği kapsamında Serbest Ticaretin serbest bırakılmasının genişletilmesine ve Mersin-İskenderiye Ro-Ro seferlerinin tekrar gösterdiğina yönelik politikaların devam ettiği açıklanmıştı.

Görüşmede masadaki Libya, Doğu Akdeniz ve Gazze üzerinden bölgesel gerginliklerin yaşanması bekleniyor.

Türkiye ve Mısır, ekonomilerde normalleşme dönemiyle beraber dış politikada son dönemde birbiriyle bağlantılı politikalar politikasına başladı.

Türkiye ve Mısır, Libya’da devam eden iç savaşta uzun yıllar boyunca karşı tarafları vardı. Türkiye’nin Libya’daki askeri varlıklarının sürüp sürmeyeceği bir diğer tartışma sorunları arasında yer alıyor. Ancak Türkiye’nin son dönemlerinde Mısır’ın sınırları Tobruk merkezli yönetim ile temaslarının sıkılaştırıldığı belirtildi. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, şubat ayında gerçekleştirilen Malta ziyaretinde, Türkiye’nin Libya’da “yapıcı bir rol oynamayı istediğini” belirterek, Bingazi’deki Başkonsolosluğun “yakın zamanda” yeniden açılacağı mesajını onayladı.

Türkiye ve Libya arasında imzalanan 2019’daki Akdeniz’de Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılması ve 2022’deki hidrokarbon değişimi ile ilgili Doğu Akdeniz’deki egemenlik hakkı sorunlarının müzakerelerindeki akıbeti henüz unutulmamalıdır.

İsrail-Hamas savaşında, Türkiye’nin Mısır üzerinden Gazze’ye yaptığı insani yardımların onlara yönelik çabaların da ele alınması bekleniyor.

Sudan’daki çatışmaların çözümü için Türkiye ve Mısır’ın arabuluculuk destekleri ve insani yardım sağlama konularında iş birliklerinin de görüşüleceği belirtiliyor.

İkili ilişkilerde normalleşme süreci

Mısır’daki Muhammed Mursi iktidarı, Temmuz 2013’te dönemin Genelkurmay Başkanı Abdülfettah es-Sisi’nin gerçekleştirdiği darbe ile devrilmenin ardından Ankara-Kahire hattında aralıkların kopması geldi. Müslüman Kardeşler ile yakın ilişki içinde olan Türkiye, darbeye en sert tepkiyi verenlerden biri oldu.

REKLAM

Kasım 2013’te Mısır’ın Türkiye Büyükelçisi’nin gizli kişi olarak ilan etmesiyle iki ülke arasındaki ilişkiler uzun yıllar onarılamayacak şekilde koptu.

Türkiye-Mısır ilişkileri ile ilgili Dışişleri Bakanlığı web sitesinde, “3 Temmuz 2013’te Cumhurbaşkanı Mursi’nin yönetimine ilişkin sözleşmenin ardından iki ülke başkentlerinde temsil 2023 Kasım ayından itibaren Maslahatgüzar düzeyinde yürütülmüştür” ifadelerine yer verilmiştir.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Darbeci Sisi” söylemi ve Mısır’daki darbeye karşıtlarının simgesi olan “Rabia” işaretini kullanması, Türkiye’nin iç ve dış politikasının konusu haline geldi.

2020 Ağustos ayında iki ülke arasında normalleşme süreci başladı. Sürecin başlatılması ise, Ağustos 2020’de Yunanistan’la Mısır arasında imzalanan deniz yetki alanları anlaşması oldu. İmzalanan anlaşmada, ülke Türkiye’nin kıta sahanlığının güney sınırını kabul ediyor olması Ankara tarafından memnuniyetle karşılandı.

REKLAM

Dışişleri Bakanlığı Yardımcıları başkanlığında 2021’de ilki Kahire’de, ikinci olarak Ankara’da olmak üzere iki tur siyasi istişare gerçekleştirilmesi, 2022’de Katar’da Dünya Kupası açılış töreninde Erdoğan ve Sisi’nin bir araya gelmesi, 6 Şubat 2023’te Kahramanmaraş’ta yaşandı. Depremde Kahire yönetiminin Türkiye’ye insani yardım gönderen ülkeler arasında yer alması ve ardından dönemin Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükri’nin deprem bölgesini ziyareti, normalleşme sürecini hızlandıran adımlar arasında yer aldı.

4 Temmuz 2023’te yapılan ortak açıklamayla, birimlerin büyükelçi birimlerinin yükseltilmesine karar verilmesine ve büyükelçilere atandı.