Mali’deki ayrılıkçı savaşçılar ve El Kaide bağlantılı grupların, 26-27 Temmuz’da Rus askeri alayı Wagner’e Afrika’daki en büyük savaş alanı yenilgisini yaşattığı bildirildi.

Mali’deki cuntanın Rusya Savunma Bakanlığı ile anlaşması var ve ayrılıkçı ve cihatçı gruplara karşı mücadelede güçlerine “Rus askeri eğitmenleri” veya Wagner birliklerini yerleştiriyor.

Çatışmalar ve öldürülen Wagner paralı askerlerinin sayısı konusunda haberler ve sosyal medyada çelişkili ifadeler yer aldı.

VOA’nın kardeş kuruluşu Radio Liberty’nin derlediği bilgilere göre, Tuareg ayrılıkçı isyancılar ve El Kaide bağlantılı gruplar, Cezayir sınırındaki Tinzaouaten kasabası yakınlarında Wagner militanlarını ve Mali hükümet güçlerini pusuya düşürdü.

Rus askeri propagandası analisti Ivan Filippov, Mali’de öldürülen Wagner birlikleri arasında yöneticisi de bulunan popüler Telegram kanalı Gray Zone’un ölümüyle önemli bir kayıp yaşadığını VOA Rusça Servisi’ne söyledi.

Rusya hükümeti, Kremlin ve Savunma Bakanlığı, Mali’deki çatışmalara ilişkin herhangi bir açıklama yapmadı.

Wagner, “radikal”lerin Wagner paralı askerlerine zarar vermek için ağır silahlar, insansız hava araçları ve “intihar araçları” kullandığını söyledi.

Rus güvenlik servisi ve Wagner’e bağlı Telegram kanalları, Malili savaşçıların 20 ila 80 Rus askerini öldürdüğünü, 15’ini ise esir aldığını söylüyor.

Rus devlet medyası olayları aktararak Batı’yı veya Ukrayna’yı saldırılarla ilişkilendirmeye çalıştı.

Rusya’nın devlet haber ajansı TASS’a konuşan Wagner Front şirketinin Uluslararası Güvenlik Subaylar Birliği (OUIS) Müdürü Aleksandr İvanov, ayrılıkçıları Batı’nın yönlendirdiğini söyledi.

“Kendilerini içinde buldukları pusunun, kendilerininkinden çok daha iyi hazırlanmış olduğu ortaya çıktı. [Malian government forces] Daha önce karşılaşmıştık. Keşifleri, kolonu dışarı çeken özel birlikleri, gerekli ekipman ve silahları vardı. Ayrıca hava durumu aleyhimize oynadı,” dedi Ivanov.

“Görünüşe göre bu, Batılı güçlerin militanlar üzerindeki koordinasyonu ele geçirdiğinin teyidi.”

Bu kanıtsız bir iddiadır.

Ne Ivanov ne de TASS iddiaları destekleyecek bir kanıt sunmadı.

ABD, Wagner bağlantılı faaliyetleri ve Afrika’daki ülkeleri istikrarsızlaştırmaları nedeniyle hem İvanov’a hem de OUIS’e yaptırım uyguladı.

Batı Afrika uzmanı Olayinka Ajala, Newsweek’e yaptığı açıklamada, Fransız ordusunun Tuaregleri desteklediğine dair “doğrulanmamış raporlar” olduğunu ve Tuareglerin “El Kaide bağlantılı güçlerle ittifaklar kurduğunu” söyledi.

Fransa, Mali’nin kuzeyinde İslamcı güçlerle mücadele için 9 yıl süren bir operasyon yürütmüş, ardından Kremlin yanlısı askeri subay Assimi Goïta’nın 2021’deki darbeyle iktidara gelmesinin ardından Ağustos 2022’de çekilmişti.

West Point Terörle Mücadele Merkezi’nin Haziran 2022 tarihli raporuna göre Fransa cihatçı liderleri etkisiz hale getirmede başarılı oldu ancak ardışık hükümetleri “cihatçıların eleman toplama kabiliyetini aşındırabilecek” yönetim iyileştirmeleri yapmaya zorlayamadı.

Fransa’nın operasyonları sona ererken, Goïta 2021’in sonlarında Wagner grubunu davet etti. O zamanlar Wagner özel bir askeri şirket olarak faaliyet gösteriyordu. 2023’te Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rusya Savunma Bakanlığı’na Wagner birliklerinin komutasını devralmasını emretti.

Wagner ayrıca Ukrayna’yı Tuareg isyancılarını desteklemekle suçladı. Rusya’nın devlet yayın kuruluşu RT, Mali’de çalışan Ukraynalı eğitmenleri gösterdiği iddia edilen fotoğraflar aldığını söyledi. RT ayrıca Kiev’in Mali ayrılıkçılarını First Person View dronlarını nasıl kullanacaklarını öğretmek için Ukrayna’ya getirdiğini iddia etti.

Ukrayna, Mali isyancılarına yardım ettiğini reddetmiyor.

Ukrayna Savunma İstihbaratı temsilcisi Andriy Yusov, Kyiv Post’un 29 Temmuz’da X’te (resmi adıyla Twitter) yayınladığı gönderide, Mali isyancı güçlerinin “Rus savaş suçlularına karşı başarılı bir askeri operasyona olanak sağlayan gerekli bilgileri aldığını” iddia etti.

Kyiv Post gazetesi, “Ukrayna’nın savunma ve güvenlik sektöründeki kaynaklardan alınan” bir fotoğrafta, Tuareg isyancıların Ukrayna bayrağıyla poz verdiğini gösterdi.

Ancak Rus bağımsız haber sitesi Istories, fotoğrafın adli incelemesinde dijital manipülasyona dair deliller bulunduğunu ve Ukrayna bayrağıyla birlikte bazı kişilerin de var olan bir görüntüye eklenmiş olabileceğini bildirdi.

2022’deki küresel gıda krizi sırasında Rusya, Ukrayna’yı füze saldırılarıyla sistematik olarak hedef aldı ve Ukrayna’nın tahıl üretme ve ihraç etme yeteneğini bozdu. Moskova ayrıca, Kiev ve Batı’yı Afrika ve diğer yerlerde küresel gıda güvensizliğini körüklemekle yanlış bir şekilde suçlayan propagandayı da yaydı.

Ağustos 2023’te Ukrayna, “Afrika’yı Rusya’nın pençesinden kurtarmaya” yemin etti.

Kyiv Post gazetesi, Ukrayna özel kuvvetlerinin Sudan ve Suriye’de Wagner güçlerine karşı operasyonlara katıldığını gösterdiği iddia edilen çok sayıda videoyu yayımladı.

Wagner uzun süre gölgede kaldı, birçok Afrika ülkesindeki varlığını ve Rus hükümetiyle bağlantılarını reddetti. Putin bir keresinde Wagner PMC’nin var olmadığını iddia etti.

Bu durum, Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’ya yönelik tam ölçekli işgalinin ardından değişti; bu işgalde on binlerce Wagner askeri çatışmalara katıldı.

Wagner PMC’nin Haziran 2023’te Rus hükümetine karşı kısa süreli bir isyana girişmesinin ardından Putin, “Wagner Grubu’nun tamamının bakımının devlet tarafından tamamen sağlandığını” itiraf etti.

Wagner lideri ve kurucusu Yevgeny Prigozhin’in 2023’te ani ölümünün ardından Rusya Savunma Bakanlığı, Wagner’in kontrolünü devraldı ve onu yeni oluşturulan Afrika Kolordusu’na ekledi.

Wagner, diğer Afrika ülkelerinde olduğu gibi, Mali’nin gayri demokratik rejimini, kârlı maden kaynaklarından pay alma karşılığında destekliyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Şubat ayında yayınladığı bir raporda, Wagner’in kendisini istikrar sağlayıcı bir güç olarak göstermesine rağmen, Mali’de “sivillere yönelik terörist şiddetin 2021’den bu yana yüzde 278 oranında arttığı” belirtildi.

Wagner güçlerinin ülkede çok sayıda vahşet işlediği iddia ediliyor.