Washington —

NASA’nın Mars’taki keşif aracı Perseverance, bugüne kadarki en şaşırtıcı keşfini yaptı: Kızıl Gezegen’de kadim yaşama dair olası işaretler.

Altı tekerlekli robotik keşif aracı, milyarlarca yıl önce Mars’ın sulak bir dünya olduğu dönemden kalma fosilleşmiş mikroplara ev sahipliği yapmış olabilecek “Cheyava Şelalesi” adı verilen ilgi çekici, ok biçimli bir kayaya rastladı.

Perseverance, 21 Temmuz’da Neretva Vallis adlı eski bir nehir vadisini geçerken, çekirdek örneği toplamak için gizemli kayaya sondaj yaptı.

Gezici aracın gövdesinin altına dikkatlice yerleştirilen örnekler, sonunda Dünya’ya geri gönderilecek ve orada daha kapsamlı bir analize tabi tutulacak.

Caltech’ten proje bilimcisi Ken Farley, Perşembe günü yaptığı açıklamada, “Cheyava Şelalesi, Perseverance tarafından şimdiye kadar araştırılan en şaşırtıcı, karmaşık ve potansiyel olarak en önemli kayadır” dedi.

Üç ikna edici ipucu bilim insanlarını heyecanlandırıyor.

Kayanın uzunluğu boyunca uzanan beyaz kalsiyum sülfat damarları, bir zamanlar içinden su aktığının açık bir işaretidir.

Bu damarların arasında, gezicinin SHERLOC (Organik ve Kimyasallar için Raman ve Lüminesans ile Yaşanabilir Ortamların Taranması) cihazı tarafından tespit edildiği üzere, organik bileşiklerle dolu kırmızımsı bir orta alan yer alıyor.

Son olarak, PIXL (X-ışını Litokimyası için Gezegensel Alet) cihazının taramalarına göre, leopar noktalarını andıran siyah halkalı minik kirli beyaz lekeler, antik mikroplar için enerji kaynağı olduğunu düşündüren kimyasallar içeriyor.

Avustralya’daki Queensland Teknoloji Üniversitesi’nden astrobiyolog ve Perseverance bilim ekibinin üyesi David Flannery, “Dünya’da kayalardaki bu tür özellikler genellikle yeraltında yaşayan mikropların fosilleşmiş kayıtlarıyla ilişkilendirilir” dedi.

Ancak Mars’ta antik yaşamın varlığını doğrulama arayışı henüz bitmedi.

Asıl sınav, Perseverance’ın değerli kaya örneklerinin, NASA ile Avrupa Uzay Ajansı arasındaki iş birliğiyle 2030’larda hayata geçirilmesi planlanan Mars Örnek Getirme Programı kapsamında Dünya’ya getirildiğinde yaşanacak.

Bu bulgular için mikrop içermeyen alternatif açıklamalar mevcut olsa da, Perseverance’ın çekirdek örneğinin gerçek fosilleşmiş mikroplar içermesi ihtimali oldukça yüksek. Bu da Dünya dışında yaşamın ilk kanıtı olarak tarihe geçebilir.

Farley, “Bu kayayı lazerler ve X-ışınlarıyla aydınlattık ve onu neredeyse akla gelebilecek her açıdan, gece gündüz görüntüledik” dedi.

“Bilimsel olarak Perseverance’ın verecek başka bir şeyi yok. Milyarlarca yıl önce Jezero Krateri’ndeki Mars nehri vadisinde gerçekten ne olduğunu tam olarak anlamak için Cheyava Şelalesi örneğini Dünya’ya geri getirmek istiyoruz, böylece laboratuvarlarda bulunan güçlü aletlerle incelenebilir,” diye açıkladı.