NORWICH, Connecticut —

Orta Doğu’da barışa giden bir yol bulmaya yıllarını adamış, önde gelen ABD düşünce kuruluşlarında yazar ve lider olan kıdemli diplomat Martin S. Indyk, Perşembe günü öldü. 73 yaşındaydı.

Eşi Gahl Hodges Burt, yaptığı telefon görüşmesinde, kocasının Connecticut’taki New Fairfield’da bulunan evlerinde yemek borusu kanserinin komplikasyonları nedeniyle öldüğünü doğruladı.

Indyk’in 2018’den beri ABD ve Ortadoğu diplomasisinde seçkin üye olarak yer aldığı Dış İlişkiler Konseyi, onu “ABD’nin Ortadoğu’ya yönelik politikaları hakkında kutuplaşmış bir tartışmada nadir bulunan, güvenilir bir ses” olarak nitelendirdi.

Avustralya asıllı Indyk, 1995-1997 ve 2000-2001 yılları arasında ABD’nin İsrail büyükelçisi olarak görev yaptı. 2013-2014 yılları arasında ise eski Başkan Barack Obama döneminde İsrail-Filistin müzakerelerinin özel temsilcisi olarak görev yaptı.

2014’te istifa edip Washington’daki Brookings Enstitüsü düşünce kuruluşuna katıldığında, bu ABD’nin İsrail-Filistin barış anlaşması yapma yönündeki son başarısız çabasını sembolize ediyordu. Obama’nın Ortadoğu barış konularındaki özel danışmanı olarak devam etti.

“Büyükelçi Indyk, olağanüstü kariyerinin on yıllarını İsraillilerin ve Filistinlilerin kalıcı bir barışa ulaşmalarına yardımcı olma misyonuna adadı. Bu, Martin’in kariyerinin amacıdır ve kolektif çabalarımıza getirdiği bilgelik ve içgörü için minnettarım,” o zamanki Dışişleri Bakanı John Kerry bir açıklamada şöyle demişti.

Gazze’deki devam eden savaşın ortasında X’te 22 Mayıs’ta bir sosyal medya paylaşımında Indyk, İsraillileri “uyanmaya” çağırdı ve önerilen bir barış anlaşmasının reddedilmesinin ardından hükümetlerinin “sizi daha büyük bir izolasyona ve yıkıma sürüklediği” konusunda uyardı. Indyk ayrıca Haziran ayında X’te İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’yu “üretilen bir krizde şehit rolü oynamakla” suçladı, Netanyahu ABD’yi İsrail’in ihtiyaç duyduğu silahları saklamakla suçladıktan sonra.

“İsrail dört cephede savaş halinde: Gazze’de Hamas ile; Yemen’de Husiler ile; Lübnan’da Hizbullah ile; ve operasyonları denetleyen İran ile,” diye yazdı Indyk 19 Haziran’da. “Netanyahu ne yapıyor? Kendi uydurduğu bir yalana dayanarak Amerika Birleşik Devletleri’ne saldırmak! Sözcü ve Lider, geri adım atıp özür dileyene kadar Kongre’ye hitap etme davetini geri çekmeli.”

Indyk ayrıca 1993-1995 yılları arasında eski Başkan Bill Clinton’ın özel asistanı ve Ulusal Güvenlik Konseyi’nde Yakın Doğu ve Güney Asya işleri kıdemli direktörü olarak görev yaptı. 1997-2000 yılları arasında ABD Dışişleri Bakanlığı’nda Yakın Doğu işlerinden sorumlu dışişleri bakan yardımcısı olarak görev yaptı.

Brookings ve Dış İlişkiler Konseyi’nde görev yapmasının yanı sıra Indyk, Orta Doğu Politikası Merkezi’nde çalıştı ve Washington Yakın Doğu Politikası Enstitüsü’nün kurucu yöneticisiydi. Indyk’in Washington Enstitüsü’ndeki halefi onu “gerçek bir Amerikan başarı hikayesi” olarak adlandırdı.

“Avustralyalı olan kendisi, Amerikan Orta Doğu Politikasının oluşturulmasında etkili olmak için Washington’a geldi ve bunu kesinlikle yaptı — öncü bir akademisyen, anlayışlı bir analist ve dikkate değer derecede etkili bir politika girişimcisi olarak,” dedi Robert Satloff. “O, yalnızca akıllı kamu politikasının sağlam araştırmalara dayandığı fikrine dayalı bir organizasyon kurmakla kalmayan, aynı zamanda bunu somutlaştıran bir vizyon sahibiydi.”

Indyk, 2021’de yayımlanan Innocent Abroad: An Intimate Account of American Peace Diplomacy in the Middle East ve Master of the Game: Henry Kissinger and the Art of Middle East Diplomacy adlı kitaplar da dahil olmak üzere çok sayıda kitabın yazarı veya ortak yazarıdır.