San Diego, Kaliforniya —

Belarus, medya gruplarının 2020’deki tartışmalı seçimler ve protesto hareketinden bu yana medyaya yönelik baskının devamı olduğunu söylediği kararla geçen hafta iki gazeteciyi daha hapse attı.

Mogilev şehrindeki bir mahkeme, serbest muhabir Ales Sabaleuski’yi dört yıl hapse, kameraman Yauhen Hlushkou’yu ise aşırıcılıkla ilgili suçlamalardan dolayı üç yıl hapse mahkûm etti. Medya gözlemcilerine göre her ikisinin de 2.450 dolar para cezası ödemesi emredildi.

Gazetecileri Koruma Komitesi’ne (CPJ) göre suçlamalar gazetecilerin bağımsız haber kuruluşu 6TV Bielarus’taki çalışmalarıyla bağlantılı. Belarus daha önce 6TV Bielarus’u aşırılıkçı bir grup olarak etiketlemişti.

CPJ Avrupa ve Orta Asya program koordinatörü Gulnoza Said, geçen Çarşamba günü kapalı kapılar ardında gerçekleşen duruşmayı kınayarak Belarus yargı sistemini “hileli” olarak nitelendirdi.

Açıklamada, verilen cezaların “Belarus makamlarının basın mensuplarına yönelik amansız tacizinin bir başka örneği” olduğu belirtildi.

Viasna’nın da aralarında bulunduğu Belarus merkezli insan hakları grupları, yetkililere gazetecileri serbest bırakmaları ve hak ve özgürlükleri sınırlamak için kovuşturma kullanmayı bırakmaları çağrısında bulunan bir açıklama yayınladı.

Medya ve sivil özgürlük grupları, Belarus yetkililerinin 2020 tartışmalı başkanlık seçimlerinden bu yana eleştirmenleri ve muhalif sesleri hedef almak için tutuklamalar ve hapisler kullandığını söylüyor. O yıl, Başkan Alexander Lukashenko altıncı dönem için oylandıktan sonra Belarus’ta kitlesel protestolar yayıldı.

Seçimler, muhalefet liderlerinin hapse atılması veya tehdit edilmesi nedeniyle yaygın olarak hileli olarak değerlendirilmişti.

Belarus, o tarihten bu yana onlarca gazeteciyi tutukladı ve birçok medya kuruluşunu aşırılıkçı örgüt olarak nitelendirdi.

Viasna tarafından toplanan veriler, son dört yılda binlerce siyasi amaçlı tutuklama olduğunu ve en az 1.385 kişinin hala hapiste olduğunu gösteriyor. CPJ ayrıca 2023 sonu itibarıyla Belarus’ta işleri nedeniyle hapsedilen 28 gazeteci buldu. Gözlemci kuruluş, bunun Belarus’u Çin ve Myanmar’dan sonra dünyanın en kötü üçüncü gazeteci hapishanesi yaptığını söylüyor.

Belarus Dışişleri Bakanlığı basın ofisi, VOA’nın yorum talebine henüz yanıt vermedi.

Gözaltına alınanlar arasında VOA’nın kardeş yayın kuruluşu Radio Free Europe/Radio Liberty’de çalışan Ihar Losik ve Andrey Kuznechyk de bulunuyor.

Belarus Gazeteciler Derneği, cuma günü seçimlerin dördüncü yıl dönümünde diğer gözlemci kuruluşlarla birlikte ortak bir bildiri yayınlayarak, yetkililere tutuklu tüm medya çalışanlarının serbest bırakılması çağrısında bulundu.

Açıklamada, “Lukaşenko rejimi uzun süredir ifade özgürlüğünü eziyor ve gazetecilerin özgürlüklerini ellerinden alıyor” denildi.

“Haksız yere hapsedilen meslektaşlarımızın derhal ve koşulsuz serbest bırakılmasını talep ediyoruz ve ülkelerinden kaçmak zorunda kalan ve hala yurtdışında korku içinde yaşamak zorunda kalanlarla dayanışmamızı ifade ediyoruz. Belarus yetkilileri gazetecileri taciz etmeyi ve sindirmeyi bırakmalı.”

Belarus, Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi’nde 180 ülke arasında 167. sırada yer alıyor ve Avrupa’da gazetecilik için en tehlikeli ülkelerden biri olarak kabul ediliyor.