Washington —

ABD askeri ve istihbarat teşkilatları, Rusya ve Çin’in uzaya konuşlu silahları serbest bırakmaya giderek daha da yaklaştığını ve bu kararın Amerika’nın kendini savunma kabiliyeti açısından çok geniş kapsamlı sonuçlar doğurabileceği uyarısında bulunuyor.

Endişeleri artıran bir diğer etken ise her iki ülkenin de uzun süredir devam eden şüpheleri ve düşmanlıkları bir kenara bırakarak ABD’ye karşı üstünlük sağlama isteğinin artması.

Savunma İstihbarat Ajansı Direktörü Korgeneral Jeff Kruse, “Karşı uzay yeteneklerini kullanma niyetinin giderek arttığını vurgulamak isterim” dedi.

Kruse, Çarşamba günü yıllık Aspen Güvenlik Forumu’nda “Hem Rusya hem de Çin, çatışmadan önce bile uzayın kullanımını davranışları caydırma veya zorlama açısından önemli yetenekler olarak görüyor” dedi. “Sadece hazır olmamız gerekiyor.”

Uzayın güvenliğiyle ilgili endişeler, bu yılın başlarında Temsilciler Meclisi İstihbarat Komitesi Başkanı Mike Turner’ın nükleer silahları içeren yeni bir Rus uydu karşıtı kabiliyeti olarak tanımlanan şeye ilişkin “tüm bilgilerin” gizliliğinin kaldırılması çağrısında bulunmasıyla arttı.

Turner, yakın zamanda ABD’nin bir felakete doğru “uyurgezer gibi yürüdüğü” uyarısında bulunarak, Rusya’nın uzayda nükleer silah patlatma noktasına geldiğini ve bunun ABD ordusu ve ekonomisine yüksek maliyetler çıkaracağını söyledi.

Beyaz Saray, ABD yetkililerinin Rus planlarından haberdar olduğunu ve Moskova’nın henüz uzaya konuşlandırılmış nükleer bir kapasite konuşlandırmadığını defalarca dile getirdi.

Kruse, Çarşamba günü bu tavrını daha da dikkatli bir şekilde tekrar vurguladı.

“Rusya’nın uzaya nükleer silah yerleştirme yeteneğini tasarlama niyetini neredeyse on yıldır takip ediyoruz,” dedi. “Yaklaştıklarını düşündüğümüz bir noktaya kadar ilerlediler.”

Ruslar “yavaşlamaya niyetli değiller ve bunun sonuçları ortaya çıkana kadar da yavaşlamayacaklar” dedi.

Rus ve Çinli yetkililer, VOA’nın ABD’nin son suçlamalarına ilişkin tepki taleplerine henüz yanıt vermedi, ancak her iki ülke de ABD’nin uzay politikalarına yönelik eleştirilerini defalarca reddetti.

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, Mayıs ayında ABD’nin Moskova’nın uzaya nükleer silah yerleştirmeye çalıştığı yönündeki endişelerini “sahte haber” olarak nitelendirmişti.

Ancak Washington’daki Çin Büyükelçiliği, uzayda Çin-ABD ilişkilerinde bazı “zorluklar” olduğunu kabul ederken, Pekin’in uzayda saldırganca davrandığı iddialarını reddetti.

Sözcü Liu Pengyu VOA’ya gönderdiği e-postada, “Çin her zaman uzayın barışçıl kullanımını savunuyor, uzayın silahlandırılmasına veya uzayda bir silahlanma yarışına karşı çıkıyor ve uzayda insanlık için ortak bir geleceğe sahip bir topluluk inşa etme vizyonu doğrultusunda aktif olarak çalışıyor” dedi.

Liu, “ABD, uzayda Çin’in oluşturduğu sözde tehdit hakkında uzay hegemonyası elde etmek için kendi askeri birikimini meşrulaştırmak amacıyla bir hikaye örüyor,” dedi. “Bu, ABD’nin Soğuk Savaş zihniyetine nasıl tutunduğunun ve sorumluluğu nasıl savuşturduğunun bir başka örneği.”

Pekin’in kamuoyundaki tutumuna rağmen, Savunma İstihbarat Ajansı’ndan Kruse, Çarşamba günü yaptığı açıklamada Çin’in uzay alanındaki hızlı yayılmasının da aynı derecede endişe verici olduğunu belirtti.

Colorado’nun Aspen kentindeki izleyicilere yaptığı konuşmada, “Daha önce olmadıkları kadar çok yörüngedeler” dedi ve Pekin’in yönlendirilmiş enerji silahlarına, elektronik harp yeteneklerine ve uydu karşıtı teknolojiye halihazırda büyük yatırımlar yaptığını söyledi.

“Çin, ABD’den bile daha fazla uzay doktrinine, uzay stratejisine sahip olan tek ülkedir ve uzay ve karşı uzay yeteneklerinin kullanımı konusunda başka hiçbir yerde görmediğimiz bir şekilde eğitim ve tatbikat yapmaktadır” dedi.

ABD Uzay Komutanlığı’ndan sorumlu general, Çin tehdidini daha da sert bir dille anlattı.

General Stephen Whiting, Kruse ile birlikte Aspen konferansında konuşurken, “Çin uzayda bir ölüm ağı kuruyor” dedi.

“Son altı yılda yörüngedeki istihbarat, gözetleme ve keşif uydularının sayısını üç katına çıkardılar. Yüzlerce ve yüzlerce uydu, yine özel olarak, hedefleri bulmak, tespit etmek, izlemek ve evet, potansiyel olarak ABD ve müttefik güçlerini Hint-Pasifik’te çatışmaya sokmak için inşa edildi ve tasarlandı,” dedi.

Whiting ayrıca Çin ile uzay konusunda net bir askeri iletişimin olmamasından da endişe duyduğunu dile getirdi.

“Yörüngeye daha fazla uydu yerleştirirken onlarla uzay güvenliği hakkında konuşmanın bir yolunu bulmak istiyoruz,” dedi, “böylece etkili bir şekilde çalışabilir ve yanlış anlaşılmalara neden olabilecek herhangi bir yanlış iletişim veya istenmeyen eylemde bulunmayız.”