BBC

Sir Tony Blair ve Amol Rajan ayrıca küreselleşmenin etkisini de ele aldılar

Sir Tony Blair 17 yıldır iktidarda değil.

Ama o, 10 Numara’dan ayrıldıktan sonra, oradayken öğrendiği kadar çok şey öğrendiğini düşünüyor.

Davranışsal ekonomi ve nörobilim alanında son 20 yılda yaşanan devrimlerden elde edilen temel kavrayışlardan biri, önyargılarımızın ve deneyimlerimizin yeni bilgilere ilişkin anlayışımızı ne ölçüde şekillendirdiğidir.

İstemediğimizde bile yeniyi eskiye referansla anlamlandırıyoruz.

Dolayısıyla, on yılı aşkın bir Muhafazakar Parti iktidarından sonra İşçi Partisi’nden bir başbakanın seçilmesinin, son kez 1997’de gerçekleşen seçimle kıyaslanması kaçınılmazdır.

Hem Sir Keir Starmer hem de Sir Tony hukuk eğitimi almıştır.

Her ikisi de İşçi Partisi’nin Sol kanadına karşı tavır aldılar.

Ancak benzerlikler hemen hemen burada sona eriyor.

Blair, “Bugünün ruhu farklı” diyor.

Yeni İşçi Partisi yalnızca yüzyılın değil, aynı zamanda milenyumun da başlangıcına yaklaşıyordu ve ülkedeki hava “oldukça iyimser”di.

Peki ya bugün?

“Daha kaygılı.”

PA

Sir Keir Starmer, Temmuz ayında Tony Blair Küresel Değişim Enstitüsü’nün Britanya’nın Geleceği Konferansı’nda konuşma yaptı

İngiltere, Blair’in selefi Sir John Major’ın istediği gibi, kendisiyle barışık bir ülke değil.

Özellikle yakın ekonomik tarihimiz, diğer pek çok Batı demokrasisi gibi, şoklar ve durgunluklarla dolu bir hikayedir: “Artan maliyetler, artan vergiler ve kötü sonuçların kısır döngüsü”.

Her iki görev döneminde İngiltere’nin çok farklı olmasının yanı sıra, Sir Tony ve Sir Keir’in çok farklı siyasi antenleri ve yaşam deneyimleri var.

Blair, eşitsizlik ve yoksulların içinde bulunduğu durum konusunda kaygılı olsa da, anılarını yazdığı Bir Yolculuk adlı kitabında, işçi sınıfının kaygılarından çok orta sınıfın özlemleriyle özdeşleştiğini yazmıştır.

İşçi Partisini sınıf mücadelesinin ötesine taşımak istediğini söyledi.

Sir Keir, “projesinin” “Emeği çalışan insanların hizmetine geri döndürmek, bir kez daha doğal bir araç haline getirmek” olduğunu söyledi. onların “Umutlar ve özlemler.”

Teknoloji devrimi

Ama bana söylenen şu ki, yeni hükümette “Tony ne yapardı?” sorusu, tıpkı koalisyon hükümetini yönetenlerin, ona şaka yollu “Usta” demeleri gibi, açıkça veya dolaylı olarak sıkça duyuluyor.

Neyse ki ilgili herkes için bu soruların yanıtlarını Liderlik Üzerine adlı yeni kitabında yazmış.

İki temel argümanı var.

Öncelikle ülkelerin başarı ve başarısızlığı arasındaki fark, yönetişim ve liderlik kalitesidir.

Etkili liderlik, uzun vadeli istikrar ve kararlar gerektirir.

Blair istifa ettiğinde, İngiltere 28 yıldır sadece üç kişi tarafından yönetiliyordu.

Şimdi son sekiz yılda altıncı başbakanımızla karşı karşıyayız.

İkincisi, Sir Tony’den yeni gelen bir şey değil; önceki sanayi devrimlerinden daha büyük sonuçlar doğuran bir teknoloji devrimi yaşıyoruz.

Bu öncelikle Yapay Zeka (YZ) ile ilgilidir.

Eski başbakan, yapay zekanın her yerde her şeyi değiştireceğini düşünenlerden.

O tamamen işin içinde.

Ve enstitüsünün çalışmalarının temel taşlarından birini oluşturan argümanı şudur: “Modern siyasetteki herhangi bir siyasi lider için en büyük soru, teknoloji devrimini nasıl anlayacağım, ustalaşacağım ve kontrol altına alacağım?”

Kimlik kartları konusunda anlaşmazlık

Bazen teknoloji hakkında ayrıntılara girmek yerine genellemeler veya soyutlamalar yaptığı için eleştiriliyor, ancak bu, Tony Blair Küresel Değişim Enstitüsü’nün yaptığı çok sayıda ayrıntılı politika önerisini göz ardı ediyor.

Bu düşünce kuruluşunun 40’tan fazla ülkede faaliyet gösterdiği ve hükümetlere politika, uygulama ve strateji konusunda danışmanlık yaptığı söyleniyor.

Bunların başında, her kişinin kiminle paylaşılacağını kontrol edebildiği, kişiselleştirilmiş bir dijital cüzdanda saklanan dijital kimlik geliyor.

Blair iktidardayken kimlik kartlarına çok büyük sermaye harcadı ve tartışmayı kaybetti.

Bugün, İşçi Partisi Dijital Kimlik fikrini reddetmiş olsa da, eski şansölye George Osborne gibi bazı önemli şahsiyetler fikirlerini değiştirerek, teknoloji şirketlerine ne kadar çok veri verdiğimizi ve hizmetlerin yürütülmesi ve göçün kontrol edilmesinde elde edilebilecek potansiyel kazanımları göz önünde bulundurarak, Sir Tony’nin bu fikrin yeniden gözden geçirilmesi gerektiği yönündeki görüşünü kabul ettiler.

Teknoloji, Sir Tony’nin İşçi Partisi liderliğini kazandıktan sonra yaydığı iyimserliği kanalize etmesine olanak sağlıyor.

Siyasette olmak için hiç bu kadar heyecan verici bir zaman olmamıştı, bu teknoloji devriminin potansiyeli çok büyük, diyor.

Ancak zorlukların boyutundan kaçış yok.

PA

Tony Blair ve eşi Cherie, 2001 genel seçimleri öncesinde İşçi Partisi savaş otobüsüyle görüntülendi

Ona, İngiltere’nin 20 yıl öncesine kıyasla dünyadaki konumunu nasıl tanımladığını soruyorum.

Başlangıçta, en azından diplomatik bir tavır takınıyor.

Dış politikasının üç ayağı olduğunu söylüyor.

Birincisi, İngiltere’nin “Amerika’nın en güçlü müttefiki” olması gerektiğine, ikincisi de “Avrupa’nın kilit oyuncuları” olmamız gerektiğine inanıyordu.

Üçüncü ayak, Uluslararası Kalkınma Bakanlığı aracılığıyla küresel çapta yumuşak güç uygulamamız gerektiğiydi.

“Ve meselenin gerçeği şu ki,” diyor, “şu anda üçünde de neredeyiz?”

Ona aslında İngiltere’nin daha tehlikeli bir dünyada daha küçük ve daha az etkili olduğunu mu söylediğini soruyorum.

“Evet,” diyor, “ama bu bizim aldığımız kararların bir sonucu.”

Brexit bunlardan sadece biri. “Savunma kapasitemizi yeniden inşa etmemiz gerekecek,” diyor, ne kadar maliyetli olsa da.

Kimlik ve aidiyet

Röportajda da göreceğiniz üzere küreselleşme konusunda yoğun bir fikir alışverişinde bulunduk.

Kendisine Gordon Brown’un ileri sürdüğü bir argümanı aktardım: Küreselleşmenin çok sayıda kaybeden yarattığını ve belki de hükümetinin buna yeterince hazır olmadığını veya duyarlı olmadığını söyledim.

Ve dünyanın büyük bir bölümünde yükselen ulusal popülizm, bir bakıma buna bir tepkidir.

Direniyor.

Pişmanlık duymayan bir küreselci olan Bay Blair, “dünyanın yavaşlamayacağını” ve tam tersi yönde hareket eden bir dünya için insanların yeniden eğitilmesi ve donatılması gerektiğini savunuyor.

Batılı demokrasilerin çoğunda siyasetin, sosyo-ekonomik politikalardan ziyade, sol görüşlüler için daha rahatsız edici bir alan olan kimlik ve aidiyet gibi sosyo-kültürel meselelere doğru kaymasının nedeni sorulduğunda, şöyle diyor: “İnsanlar dünyanın kendilerinin çok fazla kontrol edemeyeceği bir şekilde değiştiğini hissettiklerinde, kimliklerine tutunurlar.”

Irak’ta kitle imha silahlarının bulunamamasının halkın demokrasiye olan güvenini zedeleyip zedelemediği sorusuna yanıt olarak Blair, Irak Savaşı’na ilişkin yapılan kamusal soruşturmaların hiçbirinin aldatmacaya yol açmadığını savunuyor.

Hatanın, İngiltere ve Amerika’nın girdiği coğrafyayı yeterince anlayamamak olduğunu ısrarla vurguluyor.

Gordon Brown, 2007’de başbakan olmadan önce Tony Blair döneminde 10 yıl boyunca Maliye Bakanı olarak görev yaptı

Blair evreninde vakit geçirmek, tanıdık düşünce kalıplarıyla karşılaşmak anlamına geliyor.

Kendisinin çok değerli gördüğü insanları sık sık “yetenekli” olarak niteler; “İnsanlara her zaman şunu derim” ifadesini sürekli kullanır; övgüye değer şahsiyetler için şu veya bu kişi “hayranlık uyandırıcıydı ve öyledir” der; siyasete sağ ve sol, ya da doğru ve yanlış olarak bakabilirsiniz gibi klişelere yaslanır.

Ancak yeni kitabındaki en büyük sürpriz, sürekli olarak İncil’e, özellikle de Hz. Musa’ya atıflarda bulunması.

Sir Tony, 2010 yılında yayımlanan anılarında, siyasetten daha büyük bir tutkusu olduğunu, bunun da din olduğunu söylemişti.

Bunu şimdi daha açık bir şekilde hissedebiliyoruz.

Bu söyleşiye hazırlık aşamasında onu yakından tanıyan, aralarında eski başbakanların da bulunduğu bir düzineden fazla kişiyle konuştuğumda, ona en çok yakıştırdıkları kelime “mesihsel” oldu.

71 yaşında, o şevkini koruyor. İyi mi kötü mü olduğuna siz karar verin; ancak dünya çapında ve 10 Downing Street’te devam eden etkisinden şüphe yok.