PEKİN —

Çin, Salı günü Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’ın üst düzey görüşmeler için Pekin’e gelmesinden önce yaptığı açıklamalarda, Ukrayna savaşı nedeniyle ABD’nin Çin’e uyguladığı yaptırımları “yasadışı ve tek taraflı” ve “gerçeklere dayanmayan” yaptırımlar olarak niteledi.

Geçtiğimiz hafta ABD, Ukrayna’da Rusya’nın savaş çabalarına destek veren 400’den fazla kurum ve kişiye yaptırım uyguladı. Bu yaptırımlar arasında, ABD yetkililerinin Moskova’nın Batı’ya yönelik yaptırımları aşmasında ve ordusunu güçlendirmesinde yardımcı olduğunu söylediği Çinli şirketler de yer alıyor.

Washington, Pekin’i Rusya’nın savunma sanayi üssüne verdiği destek nedeniyle defalarca uyardı ve Moskova’nın belirli teknolojileri askeri amaçlarla kullanma yeteneğini sınırlamayı amaçlayan yüzlerce yaptırım uyguladı.

Dört tur mekik diplomasisi yürüten Çin’in Avrasya İşleri Özel Temsilcisi Li Hui, Brezilya, Endonezya ve Güney Afrika yetkilileriyle yaptığı son toplantıların ardından Pekin’de diplomatlara yönelik bir brifingde yaptırımlara karşı çıktı.

Li, “Belirli bir ülke krizi, suçu başkasına atmak için kullanıyor ve sözde Çin sorumluluk teorisini ortaya atmaya çalışıyor ve Rusya ile normal ekonomik ve ticari ilişkileri olan ülkeleri yasadışı ve tek taraflı yaptırımlarla tehdit ediyor” dedi.

Li, ABD’nin adını vermedi ancak Çin Ticaret Bakanlığı Pazar günü yaptırımlara şiddetle karşı çıktığını söyledi ve Dışişleri Bakanlığı da daha önceki kısıtlamalara karşı benzer bir muhalefeti dile getirdi.

Geçtiğimiz hafta uygulanan yaptırımlar arasında Rusya’ya makine aletleri ve mikroelektronik sevkiyatı yapan Çin’deki şirketlere yönelik tedbirler de yer alıyor.

Li, “Bu sözler ve eylemler tamamen kendi çıkarlarına yöneliktir ve gerçeklere dayanmamaktadır, uluslararası toplum bunları asla kabul etmeyecektir” dedi.

Çin, Haziran ayında İsviçre’de düzenlenecek barış konferansına katılmamasına rağmen, kendisini çatışmaya aktif olarak çözüm arayan bir taraf olarak göstermeye çalışıyor.

Li liderliğindeki önceki tur görüşmelerin ardından Pekin, savaş esirlerinin değişimini destekleme, nükleer ve biyolojik silahların kullanımına karşı çıkma ve sivil nükleer tesislere silahlı saldırılara karşı çıkma önerileri getirmişti.

Çin, bir yıldan fazla bir süre önce yayınladığı 12 maddelik bir raporda savaşı sona erdirmek için genel ilkeleri ortaya koymuş ancak ayrıntılara girmemişti.

Çin ve Brezilya bu yıl Rusya-Ukrayna barış görüşmeleri için ortak çağrıda bulundu. Salı günü Li, daha fazla ülkenin Çin’in barış çabalarını desteklemesini umduğunu ifade etti.