VARŞOVA, Polonya —

Polonya Başbakanı Donald Tusk, Cumartesi günü, 2022’de Nord Stream boru hatlarını kimin havaya uçurduğuna dair soruları yeniden gündeme getiren haberlere tepki göstererek, doğalgaz boru hattı projesinin başlatıcılarının “özür dilemesi ve sessiz kalması” gerektiğini söyledi. Bu yorum, yardımcılarından birinin Varşova’nın hasardan kısmen sorumlu olduğu iddiasını reddetmesinin ardından geldi.

Wall Street Journal gazetesi Perşembe günü Ukraynalı yetkililerin Eylül 2022’de Nord Stream 1 ve 2 boru hatlarını havaya uçurmaktan sorumlu olduğunu bildirdi. Bu dramatik sabotaj eylemi, Almanya’yı önemli bir enerji kaynağından mahrum bıraktı ve Avrupa’daki enerji krizini daha da kötüleştirdi.

Almanya, boru hattı projesinde Rusya ile ortaktı. Polonya, uzun zamandır kendi güvenlik çıkarlarının Nord Stream tarafından zarar gördüğünü söylüyor.

Tusk, Cumartesi günü sosyal medya portalı X’te “Kuzey Akım 1 ve 2’nin tüm başlatıcılarına ve destekçilerine. Bugün yapmanız gereken tek şey özür dilemek ve sessiz kalmaktır” diye yazdı.

Tusk, özellikle Almanya’nın dış istihbarat teşkilatı BND’nin eski başkanı August Hanning’in Alman gazetesi Die Welt’e yaptığı açıklamada, Nord Stream gaz boru hatlarına yapılan saldırının Polonya’nın desteğini almış olması gerektiği yönündeki iddiasına tepki gösteriyor gibi görünüyor. Hanning, Almanya’nın Polonya ve Ukrayna’dan tazminat talep etmeyi düşünmesi gerektiğini söyledi.

Casus şefi görevinden emekli olan Hanning, iddiasını destekleyecek hiçbir kanıt sunmadı. Bazı gözlemciler, daha sonra Nord Stream de dahil olmak üzere Rus devlet enerji şirketlerinde çalışan eski Alman Şansölyesi Gerhard Schroeder’in emrinde görev yaptığını belirtti.

Polonya Başbakan Yardımcısı ve Dijital İşler Bakanı Krzysztof Gawkowski, Polonya ve Ukrayna’nın Kuzey Akımı doğalgaz boru hattına zarar verdiği yönündeki haberleri cuma günü Polsat televizyonuna verdiği röportajda kesin bir dille yalanladı.

Gawkowski, eski Alman istihbarat görevlisinin yorumlarının “Moskova’dan ilham aldığını” ve NATO ülkelerini istikrarsızlaştırmayı amaçladığını ileri sürdü.

“Bunun Rus dezenformasyonunun sesi olduğuna inanıyorum” diye ekledi.

Polonyalı savcılar Çarşamba günü, Almanya tarafından boru hattı saldırısında şüpheli olarak aranan Ukraynalı bir adam için yakalama emri aldıklarını, ancak adamın tutuklanmadan önce ülkeyi terk ettiğini doğruladılar.

Rusya’dan Baltık Denizi tabanı üzerinden Avrupa’ya doğalgaz taşımak üzere iki boru hattından oluşan Nord Stream projesi, Polonya, ABD ve Ukrayna’nın itirazlarına rağmen tamamlandı.

Rusya’nın Polonya ve Ukrayna’yı atlayarak Batı Avrupa’ya doğrudan gaz göndermesine izin verdiler. Daha önce tüm gaz karadan gittiğinden, Varşova ve Kiev, gaz taşımacılığını kontrol etmekle gelen büyük miktardaki geçiş ücretlerini ve siyasi nüfuzu kaybetmekten korkuyordu.

Wall Street Journal, Perşembe günü yayımlanan raporunda, komploya katılan veya komplo hakkında doğrudan bilgisi olan dört üst düzey Ukraynalı savunma ve güvenlik yetkilisiyle görüştüğünü söyledi. Hepsi, boru hatlarının Ukrayna’nın Rusya’ya karşı savunma savaşında meşru bir hedef olduğunu söyledi. Ukraynalı yetkililer iddiaları reddediyor.

Nord Stream 1, 2011 yılında tamamlanarak hizmete girdi. Nord Stream 2 ise 2021 sonbaharına kadar tamamlanamadı ancak Rusya’nın Şubat 2022’de Ukrayna’yı tam ölçekli işgali nedeniyle hiçbir zaman faaliyete geçemedi.